Antisemitisme: the devil that never dies

Jodenhaat is eeuwenoud. Het uitroeiingskamp van Auschwitz is slechts een duivels feest en triest hoogtepunt in de geschiedenis van het anti-semitisme.

Eeuwenoude patronen

Luckas vander Taelen zei het op Doorbraak-Radio in een gesprek met auteur André Gantman over zijn nieuwste boek Het Auschwitz-gen. ‘Het is een vergif dat de geest aantast’: Emile Zola schreef het eind 19de eeuw naar aanleiding van de Dreyfus-zaak in Frankrijk. Het nazisme heeft het antisemitisme niet uitgevonden, het borduurt verder op de clichés die al eeuwen bestaan. Het is ‘the devil that never dies‘..

We zien het bijvoorbeeld terugkomen in de nog bestaande glasramen van de Brusselse Sint-Michielskathedraal die een mythisch tafereel uitbeelden waarin Joden beschuldigd worden van de heilige hosties te stelen: de feiten waren bewezen want er vloeide bloed uit de hosties.
De mythe wordt vandaag nog verteld in Palestijnse gebieden…  Een ACOD-vertegenwoordiger van de afdeling cultuur vertelt vandaag nog altijd dit verhaal alsof het op ware feiten berust.

Lachen met alles en iedereen

Neen, we kunnen niet lachen met alles en iedereen, zoals carnavalsgroepen wel eens beweren. We lachen niet met het Heizeldrama of de terreuraanslag in Brussel, of de moordende aanval van de Bende van Nijvel op de Delhaize in Aalst. Net zo min als we zouden lachen met de stervende meisjes in de Dutroux-kelder.

Over concentratiekampen en gaskamers worden wél regelmatig grapjes gemaakt: wanneer standup comedian Agnew een sissend geluid maakt van ontsnappend gas, wanneer hij een groepje Joden in Antwerpen  tegenkomt, ligt heel de zaal plat van het lachen… Dat is niet langer normaal. Het is een gebrek aan kennis, het is een onwetendheid van de eigen geschiedenis.

Wanneer een praalwagen in het Aalsters carnavalsfeest de karikaturen rond Joden bevestigt en een bijna-replica maakt van een nazi-carnavalswagen uit 1933, zijn velen verbaasd over de verontwaardiging van de Joodse gemeenschap. Dezelfde karikaturen zorgden ervoor dat nazi’s miljoenen Joden konden deporteren, gevangen zetten, uithongeren, naar de gaskamers drijven, vermoorden. Wat dan opmerkelijk is, zegt Vander Taelen, is dat niemand van de medewerkers van die carnavalsgroep daar vragen bij stelt. Niemand.

Recht op immoraliteit?

‘Hoe lang gaan Joden en de Joodse gemeenschap ons nog moreel gijzelen?’ was niet zo lang geleden een ontstellende vraag aan André Gantman. Het werd voor hem meteen de aanleiding om dit boek te schrijven.

De vraagsteller gebruikte moraliteit om het recht op te eisen zelf immoreel te zijn: ‘om Joden te beledigen, hen nog eens te herinneren aan de zwartste bladzijden uit hun geschiedenis: het moment dat zij vervolgd werden, vergast, enkel en alleen omdat ze Jood waren (…)’ zo schrijft  Tinneke Beeckman in haar nawoord in Het Auschwitz-gen.

De bevrijding in 1945 was een feest: de Engelsen werden onthaald als helden. De bevrijding van het Auschwitz-kamp was geen feest. Het was een uittocht van uitgemergelde lichamen. De hel kan je niet vieren.

U beluistert hier integraal de podcast
Het Auschwitz-gen is verkrijgbaar in onze webwinkel